Leiderschap vanuit vertrouwen

‘Ik ben het zelden met hem eens, maar ach, ik regel het wel op mijn manier’, zo vertelt Kees over zijn relatie met Abel, zijn leidinggevende, die aan het hoofd staat van een overheidsinstelling. Net als zijn collega’s uit het managementteam praat Kees met passie over de afdeling waar hij leiding aan geeft. Maar wanneer het gaat over het MT wordt hij flets. Of bozig. Energie van Kees en zijn collega’s verdwijnt via het afvoerputje in plaats van in te zetten voor het gezamenlijke creatieve en innovatieve proces.

Kees en zijn collega’s zijn van mening dat Abel erg capabel is op inhoud, maar geen vertrouwen geeft aan zijn mensen en weinig verbindend vermogen toont. Vergaderingen van het managementteam kunnen efficiënter, voor bepaalde onderwerpen is geen ‘eigenaar’ waardoor niemand zich eindverantwoordelijk voelt en prioriteiten noch keuzes gefundeerd worden gemaakt. De confrontatie met Abel wordt vermeden uit angst om ‘afgemaakt’ te worden; hij kan nogal bot uit de hoek komen.

Dit traject waarbij Abel onze hulp vroeg wordt geen succes. Een spanningsvolle situatie kan een creatieve bron voor vernieuwing en dieperliggende waarden kunnen zijn, maar wordt het niet omdat Abel niet in staat is om leiding te ontvangen van zijn medewerkers. Het kan ook anders!!

Leidinggevende Koen heeft altijd goed contact met Yasin en opeens is dat weg. Yasin wil dolgraag werken, maar omdat er voor hem geen werk meer is wordt zijn contract bij de zorginstelling niet verlengd. Yasin neemt aan dat hij weer in de bijstand komt, iets wat hij coute que coute wil voorkomen. En daarom zet hij de hakken in het zand. Het lukt zijn leidinggevende Koen niet om met hem op één lijn te komen. Maar omdat Koen beseft dat Yasin iets dwars zit wat voor een goede beëindiging van het dienstverband van belang is, wordt ik gevraagd om te bemiddelen. Het is al weer even geleden, maar ik herinner me het moment zo goed waarop Yasin er zich van bewust wordt dat zijn leidinggevende wellicht andere intenties heeft dan hij aangenomen heeft. Door m’n warme confrontatie stelt hij mij en ook zichzelf de vraag: ‘Heb ik oogkleppen op?’ Op mijn bevestigende antwoord verandert zijn houding 180 graden. Wantrouwen maakt plaats voor vertrouwen, een basis voor een vruchtbaar driegesprek dat één week later plaatsvindt. Voor het eerst staat Yasin open voor het verhaal van Koen die vertelt dat hij Yasin niet meer in dienst kan houden, eenvoudigweg omdat er geen werk meer voor hem is. Koen beloonde zijn geweldige werkhouding en Yasin is volkomen verrast dat hij met een WW-uitkering én een vergoeding met ontslag gaat. Met een ferme handdruk en big smile gaan ze uit elkaar.

Koen is in staat om over de ‘hakken in het zand’ van Yasin heen te stappen. Daarin onderscheidt hij zich van Abel. Het lukt Koen door de weerstand van Yasin heen te komen door hem zijn vertrouwen te geven. Dat kan alleen omdat hij voldoende vertrouwen heeft in zichzelf.

Hoe je dat doet, vertrouwen geven? Door zonder oordeel te luisteren naar de ander. Door je hart te laten spreken. Door bereid te zijn aan te nemen dat de opvatting en het gedrag van de ander een andere oorsprong kan hebben dan jij aanneemt.

Toen Yasin voelde dat Koen voor zijn visie open stond was hij in staat ook zijn vertrouwen aan Koen te geven. Met een voor hem verrassend resultaat.